Stress of burn-out bij een medewerker
Blog: coach Anne Quanjer
In de tijd dat ik zelf afstevende op een burn-out, had ik wel in de gaten dat ik last had van stress. Best veel stress ook, maar ik kon het natuurlijk allemaal beredeneren. Er waren diverse dingen de laatste jaren gebeurd, waardoor die stress logisch was. Dat was echter geweest dus die stress was niet meer nodig. Ik ging zelf ook steeds maar door en dat ik daar weer nieuwe dingen tegen kwam die stress veroorzaakten wist ik ook wel. Maar ja, wat deed je er aan. Zo is het leven nu eenmaal vond ik. Dat ik last had van zoveel stress dat die mijn gezondheid ondermijnde, was mijzelf dus echt niet duidelijk.
Tot dat beruchte moment waarop het licht uit gaat en je lijf zegt: Nu ga je voor jezelf zorgen, want zo kan het niet langer! Toen kwam langzamerhand het besef hoe het er met mij voor stond, welke signalen ik al die tijd had genegeerd of zelfs had ontkend.
Na de diagnose en de ziekmelding kwamen de voorzichtige verhalen van collega’s. Ja, het ging niet goed met mij, dat hadden ze wel gezien. Maar nu ik met deze diagnose thuis zat, vielen voor hen ook pas de laatste muntjes op hun plek. Ja, er waren wel dingen die ze konden benoemen. Dat er stress was, was bekend. Dat gold niet alleen voor mij, maar voor meerdere mensen. Maar dat ik op weg was naar een burn-out, had niemand vooraf bedacht, zo begreep ik. En daarmee kwam de vraag: hoe herken je nou ongezonde stress of een burn-out bij jezelf? Nou, daar staat het internet vol mee. Er zijn heel veel signalen dat het niet meer goed gaat met je, als je ze wilt zien tenminste. Dat laatste is vaak het lastigste, want je hebt het al zo druk, moet je dan ook nog gaan kijken of je teveel stress hebt? Een werknemer die gevoelig is voor burn-out, is (zonder te willen generaliseren) vaak een werknemer die zeer loyaal is, heel veel hart voor de zaak heeft en daarmee zichzelf stelselmatig voorbij loopt. Deze werknemer zal niet snel zelf gaan kijken naar de stressfactoren waar hij last van heeft. De signalen zijn echter niet moeilijk te benoemen.
Hoe herken je nou zo’n situatie bij een collega? Ook daar staat van alles over op het internet. Vaak weet een leidinggevende of collega wel dat er iets niet goed is. Geconstateerd wordt dat de werknemer minder goed functioneert, dat hij vaker fouten maakt, dat hij eerder vergeet sneller dingen te doen of te onthouden, dat hij minder werk gedaan krijgt dan je normaal gewend bent en dat hij er moe uitziet zowel op vrijdag na een drukke werkweek als op maandag na een weekend.
Hoe ga je daar als leidinggevende of collega mee om? De betreffende werknemer zal niet makkelijk praten over de stress. Vaak wordt dit gezien als falen en falen wil je natuurlijk niet benoemd zien door anderen. Over het algemeen weet deze werknemer wel dat het niet meer zo goed gaat als eerst. En probeert hij er alles aan te doen om dit recht te trekken. Het bespreken van het functioneren is dan een onderwerp dat heel gevoelig ligt. Je zult dit onderwerp met gevoel moeten benaderen, een gespreksopening moeten zoeken die niet gezien kan worden als kritiek, maar als belangstelling en interesse in de werknemer als persoon. Vanuit vertrouwen kan dan wel gesproken worden. Dit is een proces dat wat tijd kost.
Wat ook een mogelijkheid is voor de werkgever is om (regelmatig) een werkdruktest te doen bij alle werknemers of afdelingen waarvan men weet dat deze gevoelig zijn voor stress. De uitkomsten van deze test kunnen dan het onderwerp zijn van een gesprek met alle werknemers die daarvoor in aanmerking komen. Door deze test te doen heeft u al een onderwerp waarover u praat met de werknemer. Wat natuurlijk alsnog belangrijk is, is om dit in een veilige omgeving plaats te laten vinden waarin vertrouwen de basis is.
Wilt u meer leren het herkennen van overmatige stress en burn-out binnen uw bedrijf? Wij hebben daar een mooie eendaagse interactieve training voor. Informatie daarover vindt u hier.