Met dank aan Peter Zaal – Futura Esperanza

Voorkomen terugval.

Als je een tijdje thuis hebt gezeten en wat bent uitgerust komt steeds vaker de gedachte naar boven om de draad weer te gaan oppakken. Je gaat nadenken over het hervatten van je leven en weer deel te nemen aan het arbeidsproces. Alleen bij deze gedachte komt meteen ook die berg in beeld. De problemen op de werkvloer, bepaalde collega’s, familieleden, het werktempo. Op dit moment dreigt er ook een groot risico. Dat is de draaikolk van het zwarte gat van eenzaamheid, onbegrip, depressie, gebrek aan zelfvertrouwen. Om hier niet in terecht te komen zijn er verschillende mogelijkheden. Ons advies is om gelijktijdig de fysieke, mentale en sociale conditie te gaan verbeteren. Onderstaand een achttal bouwstenen die je daarbij kunnen helpen.

Waar en wanneer is het misgegaan?

De oorzaak is nooit een bepaald aspect of gebeurtenis. Vaak is sprake van een combinatie van veranderingen  in werk en privé, waardoor de emmer vol geraakt is. We dagen je uit om de verschillende gebeurtenissen voor jezelf in beeld te brengen. Het voordeel is dat je daar nu de tijd voor hebt. Dus ga eens nadenken over je leven. Vanaf je vroegste jeugd tot nu. Wat is er goed gegaan en welke gebeurtenissen waren er minder prettig. Bedenk daarbij ook eens hoe je daar op hebt gereageerd.  Dit kun je ook doen door na te denken over allerlei relaties waar je in terecht gekomen bent. Van familie tot vrienden en kennissen. En je raadt het al. Ook je carrière van vroeger tot nu verdient een grondige analyse. Ben je geworden wat je wilt of is het je overkomen.

Accepteren of veranderen?

In deze fase gaat het om alle gebeurtenissen en situaties uit de vorige alinea nog eens te bekijken en je af te vragen of je ze wilt of kunt accepteren of dat je ze wilt veranderen. Er is een belangrijk uitgangspunt uit het Boeddhisme dat zegt: Accepteer wat je niet kunt veranderen en pak alleen datgene aan wat je wel kunt veranderen. En dat is precies datgene dat je voor jezelf moet gaan vaststellen. Dus bij iedere situatie ga je je afvragen of je die wel wilt, of je hem wilt veranderen en of je dat ook kunt. Ook hier heb je nu eindelijk eens de tijd voor.

Het leven is een weegschaal!

Ieder mens zoekt in zijn of haar leven steeds naar de juiste balans. Of dat nu is tussen werk en privé, in een relatie of werkomstandigheden. Alleen dan kun je het volhouden. Een Burn Out is een het gevolg van een verstoring van die balans. De kunst is nu om dat evenwicht weer te herstellen. Dat lukt alleen door het zorgvuldig en vooral niet te snel te gaan opbouwen. Door steeds de belasting iets te verhogen, zal de belastbaarheid toenemen. Door bijvoorbeeld een paar uur per dag te gaan werken, zal de berg van collega’s, productie halen en verantwoordelijkheden steeds kleiner worden, mits dit zorgvuldig wordt aangepakt. Als er niets is veranderd aan de oorzaak van de Burn Out ligt een terugval voor de hand. Opnieuw deelnemen aan het arbeidsproces vereist dus een goede voorbereiding en begeleiding van zowel de werkgever als de werknemer.

Kan het ook anders?

Je gaat op zoek naar manieren die beter bij je passen. Overleggen met de werkgever over andere mogelijkheden. Ook in de privé situatie moet je nadenken over andere mogelijkheden. Dat is mede afhankelijk in hoeverre veranderingen of gebeurtenissen in de privé situatie mede veroorzaker zijn van de Burn Out. Verlies van een dierbare, intensieve mantelzorg, een scheiding zijn zo van die voorbeelden. Misschien moet je eens proberen iets vaker voor jezelf te kiezen. Voor anderen is het omgekeerde van toepassing. Probeer eens iets voor een ander te doen en ontdek hoe goed dat voelt. Het is ook heel leerzaam om eens op een andere manier naar zaken te kijken. Neem je tijd om eens goed na te denken over je toekomst. Je hebt nu de gelegenheid om eens iets anders uit te proberen.

Het is jouw leven!

Je komt tot de ontdekking dat je zelf verantwoordelijk bent voor de balans in je leven. Je maakt de keuzes en bent alleen verantwoording verschuldigd aan jezelf. Jij moet de juiste maatregelen nemen om te voorkomen dat je weer ziek wordt. Altijd met respect en begrip voor je omgeving. Daarbij hoort ook je werkgever. Misschien is de Burn Out op het werk ontstaan, maar uiteindelijk ben je ooit samen een arbeidsovereenkomst aangegaan. Dat betekent dus stoppen met de schuld bij een ander neerleggen. Dat zal zeker in het begin lang niet altijd lukken, maar met de juiste mindset kom je steeds verder.

Sociaal netwerk

De mens is van huis uit een sociaal wezen. Wij leven in groepen en willen graag begrip en respect van de andere groepsleden. Vraag je eens af hoe je daar zelf mee omgaat. Help je wel eens andere mensen, zonder dat daar iets tegenover staat. Krijg je daar een goed gevoel van. Denk eens na over je vriendenkring. Wie zijn je echte vrienden en wie wil alleen maar van jou profiteren.  Vraag je eens af of je dat wel wilt in de toekomt of dat je soms beter afscheid of afstand  kunt nemen. Dat zie je ook bij familieleden. Er zijn in iedere familie nu eenmaal mensen, die menen alles te moeten regelen en zich ook overal mee bemoeien. In hoeverre laat jij je leven door je familie bepalen?

Burn-out overleefd en nu.

Neem de tijd om een toekomstplan op te stellen als antwoord op de vraag waar je wilt staan over 1, 3 en 10 jaar. Hoe ga je tijdig de situaties herkennen, welke een nieuwe Burn Out kunnen veroorzaken? Welke maatregelen ga je nemen om dat te voorkomen? Wat moet er veranderen in je privé en/of je werksituatie om de maatregelen ook daadwerkelijk te kunnen nemen?

De praktijk

Een plan maken is heel nuttig en vaak ook heel leuk, maar de praktijk is in feite veel belangrijker. Alles wat je in de voorgaande fases hebt bedacht ga je nu uitvoeren. Alles in de beste volgorde en op de minst bezwarende wijze. Gewoon gaan doen is de meest eenvoudig manier. Dit lijkt makkelijk en dat is het ook. Het is jouw plan, jouw leven en dus moet je het ook zelf doen. Een handig hulpmiddel daarbij is om je telkens af te vragen wat er feitelijk kan gebeuren. Is het verliezen van die zogenaamde vriend wel zo erg? Natuurlijk ga je foutjes maken, dat is echter heel wat anders dan iemands vertrouwen schenden. Een foutje is een leermoment en dat kun je van respectloos handelen moeilijk zeggen.

Resultaat

Het resultaat van alle voorgaande bouwstenen is een sterke brug over het zwarte gat. Je weet nu veel beter wie je bent, wat je wel en niet kunt en wat je wilt bereiken. Je fysieke, mentale en sociale conditie is aanzienlijk verbeterd. Voor de Burn Out deed je blijkbaar bepaalde dingen, die je niet gelukkig maakten. Daar ben je nu achter gekomen en hebt ook geleerd er anders mee om te gaan. Veel meer passend bij jouw leven, waardoor je zelfvertrouwen enorm is gegroeid. Hierbij hoort zeker de afstemming met je functie in het arbeidsproces. Misschien is ook hier een verbetering doorgevoerd, waardoor je weer met plezier aan het werk kunt. Vrolijker, productiever en veel meer betrokken bij het bedrijf.